Τετάρτη 23 Απριλίου 2014
Δευτέρα 21 Απριλίου 2014
Κυριακή 20 Απριλίου 2014
Η Φανέλα με το νούμερο 77
Η Φανέλα με το νούμερο 77
Στέλιος Κυριακίδης: Ο Μαραθωνοδρόμος που αποφάσισε το 1946 να τρέξει στον 50ο μαραθώνιο της Βοστώνης για να κινήσει το ενδιαφέρον των Αμερικανών για τις δύσκολες ώρες που περνούσε η Ελλάδα.
Ο Στέλιος Κυριακίδης γεννήθηκε στο Στατό της Πάφου στην Κύπρο στις 4 Μαΐου 1910. Ένα φτωχόπαιδο που δούλευε από παιδί και τα βράδια έτρεχε κρυφά για να μην τον κοροϊδέψουν που έτρεχε με το κοντό παντελονάκι. Εξελίχθηκε σε δρομέα ημιαντοχής και αντοχής και έγινε μέλος της ελληνικής εθνικής ομάδας στίβου. Κατάφερε να σπάσει τα πανελλήνια ρεκόρ, να γίνει Βαλκανιονίκης, να νικήσει στους Παγκύπριους αγώνες και να πάρει μέρος ως δρομέας με την εθνική ομάδα στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1936. Ο Κυριακίδης κατέρριψε την πανελλήνια επίδοση του Σπύρου Λούη στον Μαραθώνιο. Ο Σπύρος Λούης λέγεται ότι τον υποδέχθηκε στο σπίτι του στο Μαρούσι και του είπε: «Παιδί μου Στέλιο, να τρέχεις πάντα, γιατί εμείς οι Έλληνες γεννηθήκαμε για να τρέχουμε. Μόνο έτσι καταφέραμε να ζήσουμε τόσους αιώνες». Το 1934 η οικογένεια μετακομίζει στο Χαλάνδρι κι εκείνος πιάνει δουλειά στην Ηλεκτρική Εταιρεία μετρώντας τα ρολόγια από σπίτι σε σπίτι για το μεροκάματο. Όταν έβρισκε χρόνο έτρεχε στη Λ. Πεντέλης.
Τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής
Σ' εκείνα τα δύσκολα χρόνια έκανε δική του οικογένεια. Μόλις ξέσπασε ο πόλεμος σταμάτησε τον αθλητισμό και προσπαθούσε κι εκείνος όπως και όλοι οι άλλοι Έλληνες να ζήσει. Έτσι απ' το 1940 μέχρι το 1946 δεν έκανε καθόλου προπόνηση. Η αθλητική ιδιότητα ωστόσο και η συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου του έσωσε τη ζωή όταν συνελήφθη απ τους Γερμανούς στο Χαλάνδρι το 1943 ως αντίποινα για το φόνο κάποιου Γερμανού. Ο Γερμανός αξιωματικός που ήταν κι ο ίδιος μαραθωνοδρόμος βλέποντας στο πορτοφόλι του την κάρτα διαπίστευσή του απ τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου τον άφησε ελεύθερο. Κάποια άλλη φορά σε έλεγχο στο σπίτι του είδαν το άλμπουμ από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου και το Χίτλερ στην πρώτη σελίδα . Έτσι δόθηκε εντολή να μην πηγαίνει κανείς στο σπίτι του Κυριακίδη. Έτσι εκείνος έκρυβε άνετα στο υπόγειό συμμάχους που έπεφταν με τα αλεξίπτωτα μέχρι να βρουν τρόπο να φύγουν για την Αίγυπτο. Ο πόλεμος είχε αφήσει πληγές, ο εμφύλιος είχε ξεκινήσει και η Ελλάδα λιμοκτονούσε.
Παίρνει τη μεγάλη απόφαση
Το 1946 θα γινόταν ο 50ος Μαραθώνιος της Βοστώνης. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να τρέξει ξανά. Ήλπιζε ότι με την παρουσία του θα ευαισθητοποιούσε τους Αμερικανούς να βοηθήσουν την Ελλάδα. Έτσι ξεκίνησε για λίγο να προπονείται με ελάχιστο φαγητό που του έδιναν οι γείτονες. Η Αμερική όμως ήταν πολύ μακριά και το εισιτήριο πολύ ακριβό και οι διατυπώσεις πολλές. Αποφάσισε λοιπόν να πουλήσει τα μισά έπιπλα του σπιτιού του. Τα χρήματα όμως δεν έφταναν. Η Ηλεκτρική Εταιρεία που δούλευε αποφάσισε να τον βοηθήσει συμπληρώνοντας το ποσό που έλειπε. Εισιτήριο Αθήνα-Ν.Υόρκη. Χρήματα για εισιτήριο επιστροφής δεν υπήρχαν. Έφτασε στη Βοστώνη, στο σπουδαιότερο Μαραθώνιο του κόσμου που έπαιρναν μέρος οι σημαντικότεροι αθλητές όπως ο Κένεθ Μπέιλι, ο Ζεράρντ Κοτέ και το φαβορί ο Αμερικάνος Τζόνι Κέλι με πολλές νίκες στο ενεργητικό του.
Του απαγορεύουν να τρέξει
Πριν τον αγώνα οι αθλητές έκαναν ιατρικές εξετάσεις. Οι Αμερικανοί γιατροί μόλις εξέτασαν τον αδύνατο και καχεκτικό Έλληνα αθλητή του απαγόρευσαν να τρέξει γιατί ήταν πολύ αδύναμος και θα πέθαινε στα πρώτα χιλιόμετρα. Η θέλησή του όμως ήταν δυνατή. Υπέγραψε ότι αναλάμβανε ο ίδιος την ευθύνη για οτιδήποτε του συμβεί.
Ή ταν ή επί τας
Ήταν 20 Απριλίου 1946 γύρω στις 12 το μεσημέρι. Ο Κυριακίδης φορώντας τη φανέλα με το νούμερο 77 ανάμεσα σε 135 περίππου άλλους αθλητές. Ξεκίνησε αργά και μεθοδικά ελέγχοντας τις δυνάμεις του για να μην κουραστεί νωρίς. Στο 40ο χιλιόμετρο πλησίασε τον Κέλι το φαβορί, τον πρωταθλητή Αμερικής και για αρκετά χιλιόμετρα έτρεχαν μαζί. Τότε άκουσε απ΄το πλήθος μια ελληνική φωνή να του λέει "Καλά πας Στέλιο. Έστω και δεύτερος". Τι δεύτερος τι πρώτος. Μπορούσε να τα καταφέρει. Ένας ηλικιωμένος ομογενής τότε φωναξε: "Για την Ελλάδα Στέλιο μου. Για τα παιδιά σου". Τότε συνειδητοποίησε για τα καλά ότι έτρεχε για 7 εκατομμύρια Έλληνες. Δυνάμωσε ταχύτητα και βγήκε μπροστά. Έφτασε στο τέρμα φωνάζοντας:"For Greece". Ο Κέλι τον ακολούθησε δεύτερος με δύο λεπτά διαφορά. Με χρόνο 2.29.27 κατέκτησε πανευρωπαϊκό ρεκόρ. Το μετάλιό του είχε στη μέση ένα αληθινό διαμάντι. Ο Αμερικανός σπίκερ τον αποκάλεσε γνήσιο απόγονο του Φειδιππίδη απ τη χώρα των 300 του Λεωνίδα.
Ζήτησε να βοηθήσουν την Ελλάδα
Του έδωσαν μια επιταγή με χρήματα αλλά δεν τη δέχτηκε. Τον ρώτησαν τότε τι θα ήθελε. Ζήτησε να μην ξεχάσουν τη χώρα του. Να στείλουν τρόφιμα, φάρμακα και ρούχα στους Έλληνες που λιμοκτονούν. Να βοηθήσουν το λαό του που υποφέρει. Η Αμερική είχε μείνει άναυδη ενώ οι εφημερίδες για μέρες τον είχαν πρωτοσέλιδο. Η Boston Sunday Post, στο άρθρο «Η νίκη ανήκει σε δύο έθνη»,έγραφε χαρακτηριστικά: «Έχω ξαναδεί πολλούς αθλητές να κλαίνε είτε από χαρά για το θρίαμβό τους είτε από λύπη για την ήττα τους. Αυτός ο Αθηναίος με τα ευγενή αισθήματα δάκρυσε αληθινά, με δάκρυα που έβγαιναν μέσα από τη δυνατή ελληνική καρδιά του. Μια καρδιά που δεν τον πρόδωσε στα 26 μίλια που διήνυσε, αλλά που κόντεψε να σπάσει όταν έφτασε στο τέρμα, τόσο από περηφάνια για τη νίκη του όσο και από θλίψη για τις κακουχίες που περνούσε η πατρίδα του».
Μαραθώνιος για βοήθεια από πόλη σε πόλη
Μετά τον αγώνα και ενώ οι εφημερίδες συνέχιζαν να γράφουν για τον Έλληνα ήρωα, εκείνος "εκμεταλλευόμενος" με την καλή έννοια τη συμπάθεια στο πρόσωπό του, για ένα περίππου μήνα γυρνούσε τις πολιτείες της Αμερικής προσπαθώντας να συγκεντρώσει βοήθεια για την Ελλάδα. Τελικά το ποσό που κατάφερε να συγκεντρώσει έφθασε τα 250.000 δολάρια, ποσό τεράστιο για την εποχή και είδη πρώτης ανάγκης τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα, σκηνές, κουβέρτες τα οποία έφυγαν για την Ελλάδα με δύο πλοία Liberty της οικογένειας Λιβανού. Η βοήθεια αυτή ονομάστηκε "Πακέτο Κυριακίδη".
Ο Κυριακίδης στο Λευκό Οίκο
Η ιστορία του Έλληνα έφτασε και στο Λευκό Οίκο. Κάπως έτσι τον κάλεσε ο Τρούμαν. Στη συνάντησή τους ακολούθησε ένας διάλογος μάθημα ζωής. Ρώτησε πρώτα τον Τζόν Κέλι: "Καλά, βρε παιδί μου πώς έχασες απ' αυτόν τον κοκαλιάρη κι αδύναμο Έλληνα;" και ο Κέλι απάντησε:"Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου. Αυτός για έναν ολόκληρο λαό, για μια ιδεολογία...".
Ο Τρούμαν απευθυνόμενος στον Κυριακίδη αφού του έδωσε τα συγχαρητήριά του τον ρώτησε:"Τι θέλεις να κάνω για σένα; Θέλεις ρούχα; Τρόφιμα να δυναμώσεις; Χρήματα; Ό,τι θες από μένα". Ο Κυριακίδης τότε απάντησε:"Σας ευχαριστώ, πρόεδρε. Δεν θέλω τίποτα για εμένα. Το μόνο που ζητώ, κύριε Τρούμαν, είναι να στείλετε ρούχα και τρόφιμα στα 7 εκατομμύρια Έλληνες που λιμοκτονούν. Αυτό ζητάω. Να βοηθήσετε τον λαό μου που υποφέρει". Όλη αυτή η ιστορία είχε σα συνέπεια το Μάιο του 1947 να σταλεί στην Ελλάδα οικονομική βοήθεια 400.000 δολαρίων. Ήταν η αρχή εφαρμογής του σχεδίου Μάρσαλ.
Υποδοχή ήρωα
Ο Κυριακίδης επιστρέφει στην Ελλάδα στις 23 Μαίου 1946 και τον υποδέχεται ένα εκατομμύριο κόσμου. Ήταν η πρώτη χαρά για το δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό εν μέσω Εμφυλίου. Απ το Χασάνι(Ελληνικό) συνοδεία του κόσμου έφτασαν στους Στύλους του Ολυμπίου Διός για την επίσημη τελετή. Για πρώτη φορά μετά την Κατοχή φωταγωγήθηκε η Ακρόπολη. Ο ίδιος δακρυσμένος είπε:"Eίμαι περήφανος που είμαι Έλλην". Στις ΗΠΑ έχουν γραφτεί βιβλία για το κατόρθωμά του ενώ το ντοκυμαντερ του NBC απέσπασε το βραβείο ΕΜΜΥ κάτι ανάλογο με τα Όσκαρ της τηλεόρασης. Στη Βοστώνη έχει φιλοτεχνηθεί ένα γλυπτό στο οποίο ο Σπύρος Λούης δείχνει στο Στέλιο Κυριακίδη το δρόμο προς τη νίκη.
Στην Ελλάδα όμως μόνο χάρη στην προσφορά του γιου του υπάρχει μια αίθουσα στο Μουσείο του Μαραθωνίου Δρόμου αφιερωμένη σε κείνον με όλα του τα προσωπικά αντικείμενα, κειμήλια καθώς και το ιστορικής αξίας συλλεκτικό μετάλλιο για τα 50 χρόνια του Μαραθωνίου της Βοστώνης που έφερε στη μέση ένα αληθινό διαμάντι.
(http://vimeo.com/25545569).
Κατερίνα Μπαλκούρα
Στέλιος Κυριακίδης: Ο Μαραθωνοδρόμος που αποφάσισε το 1946 να τρέξει στον 50ο μαραθώνιο της Βοστώνης για να κινήσει το ενδιαφέρον των Αμερικανών για τις δύσκολες ώρες που περνούσε η Ελλάδα.
Ο Στέλιος Κυριακίδης γεννήθηκε στο Στατό της Πάφου στην Κύπρο στις 4 Μαΐου 1910. Ένα φτωχόπαιδο που δούλευε από παιδί και τα βράδια έτρεχε κρυφά για να μην τον κοροϊδέψουν που έτρεχε με το κοντό παντελονάκι. Εξελίχθηκε σε δρομέα ημιαντοχής και αντοχής και έγινε μέλος της ελληνικής εθνικής ομάδας στίβου. Κατάφερε να σπάσει τα πανελλήνια ρεκόρ, να γίνει Βαλκανιονίκης, να νικήσει στους Παγκύπριους αγώνες και να πάρει μέρος ως δρομέας με την εθνική ομάδα στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1936. Ο Κυριακίδης κατέρριψε την πανελλήνια επίδοση του Σπύρου Λούη στον Μαραθώνιο. Ο Σπύρος Λούης λέγεται ότι τον υποδέχθηκε στο σπίτι του στο Μαρούσι και του είπε: «Παιδί μου Στέλιο, να τρέχεις πάντα, γιατί εμείς οι Έλληνες γεννηθήκαμε για να τρέχουμε. Μόνο έτσι καταφέραμε να ζήσουμε τόσους αιώνες». Το 1934 η οικογένεια μετακομίζει στο Χαλάνδρι κι εκείνος πιάνει δουλειά στην Ηλεκτρική Εταιρεία μετρώντας τα ρολόγια από σπίτι σε σπίτι για το μεροκάματο. Όταν έβρισκε χρόνο έτρεχε στη Λ. Πεντέλης.
Τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής
Σ' εκείνα τα δύσκολα χρόνια έκανε δική του οικογένεια. Μόλις ξέσπασε ο πόλεμος σταμάτησε τον αθλητισμό και προσπαθούσε κι εκείνος όπως και όλοι οι άλλοι Έλληνες να ζήσει. Έτσι απ' το 1940 μέχρι το 1946 δεν έκανε καθόλου προπόνηση. Η αθλητική ιδιότητα ωστόσο και η συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου του έσωσε τη ζωή όταν συνελήφθη απ τους Γερμανούς στο Χαλάνδρι το 1943 ως αντίποινα για το φόνο κάποιου Γερμανού. Ο Γερμανός αξιωματικός που ήταν κι ο ίδιος μαραθωνοδρόμος βλέποντας στο πορτοφόλι του την κάρτα διαπίστευσή του απ τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου τον άφησε ελεύθερο. Κάποια άλλη φορά σε έλεγχο στο σπίτι του είδαν το άλμπουμ από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου και το Χίτλερ στην πρώτη σελίδα . Έτσι δόθηκε εντολή να μην πηγαίνει κανείς στο σπίτι του Κυριακίδη. Έτσι εκείνος έκρυβε άνετα στο υπόγειό συμμάχους που έπεφταν με τα αλεξίπτωτα μέχρι να βρουν τρόπο να φύγουν για την Αίγυπτο. Ο πόλεμος είχε αφήσει πληγές, ο εμφύλιος είχε ξεκινήσει και η Ελλάδα λιμοκτονούσε.
Παίρνει τη μεγάλη απόφαση
Το 1946 θα γινόταν ο 50ος Μαραθώνιος της Βοστώνης. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να τρέξει ξανά. Ήλπιζε ότι με την παρουσία του θα ευαισθητοποιούσε τους Αμερικανούς να βοηθήσουν την Ελλάδα. Έτσι ξεκίνησε για λίγο να προπονείται με ελάχιστο φαγητό που του έδιναν οι γείτονες. Η Αμερική όμως ήταν πολύ μακριά και το εισιτήριο πολύ ακριβό και οι διατυπώσεις πολλές. Αποφάσισε λοιπόν να πουλήσει τα μισά έπιπλα του σπιτιού του. Τα χρήματα όμως δεν έφταναν. Η Ηλεκτρική Εταιρεία που δούλευε αποφάσισε να τον βοηθήσει συμπληρώνοντας το ποσό που έλειπε. Εισιτήριο Αθήνα-Ν.Υόρκη. Χρήματα για εισιτήριο επιστροφής δεν υπήρχαν. Έφτασε στη Βοστώνη, στο σπουδαιότερο Μαραθώνιο του κόσμου που έπαιρναν μέρος οι σημαντικότεροι αθλητές όπως ο Κένεθ Μπέιλι, ο Ζεράρντ Κοτέ και το φαβορί ο Αμερικάνος Τζόνι Κέλι με πολλές νίκες στο ενεργητικό του.
Του απαγορεύουν να τρέξει
Πριν τον αγώνα οι αθλητές έκαναν ιατρικές εξετάσεις. Οι Αμερικανοί γιατροί μόλις εξέτασαν τον αδύνατο και καχεκτικό Έλληνα αθλητή του απαγόρευσαν να τρέξει γιατί ήταν πολύ αδύναμος και θα πέθαινε στα πρώτα χιλιόμετρα. Η θέλησή του όμως ήταν δυνατή. Υπέγραψε ότι αναλάμβανε ο ίδιος την ευθύνη για οτιδήποτε του συμβεί.
Ή ταν ή επί τας
Ήταν 20 Απριλίου 1946 γύρω στις 12 το μεσημέρι. Ο Κυριακίδης φορώντας τη φανέλα με το νούμερο 77 ανάμεσα σε 135 περίππου άλλους αθλητές. Ξεκίνησε αργά και μεθοδικά ελέγχοντας τις δυνάμεις του για να μην κουραστεί νωρίς. Στο 40ο χιλιόμετρο πλησίασε τον Κέλι το φαβορί, τον πρωταθλητή Αμερικής και για αρκετά χιλιόμετρα έτρεχαν μαζί. Τότε άκουσε απ΄το πλήθος μια ελληνική φωνή να του λέει "Καλά πας Στέλιο. Έστω και δεύτερος". Τι δεύτερος τι πρώτος. Μπορούσε να τα καταφέρει. Ένας ηλικιωμένος ομογενής τότε φωναξε: "Για την Ελλάδα Στέλιο μου. Για τα παιδιά σου". Τότε συνειδητοποίησε για τα καλά ότι έτρεχε για 7 εκατομμύρια Έλληνες. Δυνάμωσε ταχύτητα και βγήκε μπροστά. Έφτασε στο τέρμα φωνάζοντας:"For Greece". Ο Κέλι τον ακολούθησε δεύτερος με δύο λεπτά διαφορά. Με χρόνο 2.29.27 κατέκτησε πανευρωπαϊκό ρεκόρ. Το μετάλιό του είχε στη μέση ένα αληθινό διαμάντι. Ο Αμερικανός σπίκερ τον αποκάλεσε γνήσιο απόγονο του Φειδιππίδη απ τη χώρα των 300 του Λεωνίδα.
Ζήτησε να βοηθήσουν την Ελλάδα
Του έδωσαν μια επιταγή με χρήματα αλλά δεν τη δέχτηκε. Τον ρώτησαν τότε τι θα ήθελε. Ζήτησε να μην ξεχάσουν τη χώρα του. Να στείλουν τρόφιμα, φάρμακα και ρούχα στους Έλληνες που λιμοκτονούν. Να βοηθήσουν το λαό του που υποφέρει. Η Αμερική είχε μείνει άναυδη ενώ οι εφημερίδες για μέρες τον είχαν πρωτοσέλιδο. Η Boston Sunday Post, στο άρθρο «Η νίκη ανήκει σε δύο έθνη»,έγραφε χαρακτηριστικά: «Έχω ξαναδεί πολλούς αθλητές να κλαίνε είτε από χαρά για το θρίαμβό τους είτε από λύπη για την ήττα τους. Αυτός ο Αθηναίος με τα ευγενή αισθήματα δάκρυσε αληθινά, με δάκρυα που έβγαιναν μέσα από τη δυνατή ελληνική καρδιά του. Μια καρδιά που δεν τον πρόδωσε στα 26 μίλια που διήνυσε, αλλά που κόντεψε να σπάσει όταν έφτασε στο τέρμα, τόσο από περηφάνια για τη νίκη του όσο και από θλίψη για τις κακουχίες που περνούσε η πατρίδα του».
Μαραθώνιος για βοήθεια από πόλη σε πόλη
Μετά τον αγώνα και ενώ οι εφημερίδες συνέχιζαν να γράφουν για τον Έλληνα ήρωα, εκείνος "εκμεταλλευόμενος" με την καλή έννοια τη συμπάθεια στο πρόσωπό του, για ένα περίππου μήνα γυρνούσε τις πολιτείες της Αμερικής προσπαθώντας να συγκεντρώσει βοήθεια για την Ελλάδα. Τελικά το ποσό που κατάφερε να συγκεντρώσει έφθασε τα 250.000 δολάρια, ποσό τεράστιο για την εποχή και είδη πρώτης ανάγκης τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα, σκηνές, κουβέρτες τα οποία έφυγαν για την Ελλάδα με δύο πλοία Liberty της οικογένειας Λιβανού. Η βοήθεια αυτή ονομάστηκε "Πακέτο Κυριακίδη".
Ο Κυριακίδης στο Λευκό Οίκο
Η ιστορία του Έλληνα έφτασε και στο Λευκό Οίκο. Κάπως έτσι τον κάλεσε ο Τρούμαν. Στη συνάντησή τους ακολούθησε ένας διάλογος μάθημα ζωής. Ρώτησε πρώτα τον Τζόν Κέλι: "Καλά, βρε παιδί μου πώς έχασες απ' αυτόν τον κοκαλιάρη κι αδύναμο Έλληνα;" και ο Κέλι απάντησε:"Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου. Αυτός για έναν ολόκληρο λαό, για μια ιδεολογία...".
Ο Τρούμαν απευθυνόμενος στον Κυριακίδη αφού του έδωσε τα συγχαρητήριά του τον ρώτησε:"Τι θέλεις να κάνω για σένα; Θέλεις ρούχα; Τρόφιμα να δυναμώσεις; Χρήματα; Ό,τι θες από μένα". Ο Κυριακίδης τότε απάντησε:"Σας ευχαριστώ, πρόεδρε. Δεν θέλω τίποτα για εμένα. Το μόνο που ζητώ, κύριε Τρούμαν, είναι να στείλετε ρούχα και τρόφιμα στα 7 εκατομμύρια Έλληνες που λιμοκτονούν. Αυτό ζητάω. Να βοηθήσετε τον λαό μου που υποφέρει". Όλη αυτή η ιστορία είχε σα συνέπεια το Μάιο του 1947 να σταλεί στην Ελλάδα οικονομική βοήθεια 400.000 δολαρίων. Ήταν η αρχή εφαρμογής του σχεδίου Μάρσαλ.
Υποδοχή ήρωα
Ο Κυριακίδης επιστρέφει στην Ελλάδα στις 23 Μαίου 1946 και τον υποδέχεται ένα εκατομμύριο κόσμου. Ήταν η πρώτη χαρά για το δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό εν μέσω Εμφυλίου. Απ το Χασάνι(Ελληνικό) συνοδεία του κόσμου έφτασαν στους Στύλους του Ολυμπίου Διός για την επίσημη τελετή. Για πρώτη φορά μετά την Κατοχή φωταγωγήθηκε η Ακρόπολη. Ο ίδιος δακρυσμένος είπε:"Eίμαι περήφανος που είμαι Έλλην". Στις ΗΠΑ έχουν γραφτεί βιβλία για το κατόρθωμά του ενώ το ντοκυμαντερ του NBC απέσπασε το βραβείο ΕΜΜΥ κάτι ανάλογο με τα Όσκαρ της τηλεόρασης. Στη Βοστώνη έχει φιλοτεχνηθεί ένα γλυπτό στο οποίο ο Σπύρος Λούης δείχνει στο Στέλιο Κυριακίδη το δρόμο προς τη νίκη.
Στην Ελλάδα όμως μόνο χάρη στην προσφορά του γιου του υπάρχει μια αίθουσα στο Μουσείο του Μαραθωνίου Δρόμου αφιερωμένη σε κείνον με όλα του τα προσωπικά αντικείμενα, κειμήλια καθώς και το ιστορικής αξίας συλλεκτικό μετάλλιο για τα 50 χρόνια του Μαραθωνίου της Βοστώνης που έφερε στη μέση ένα αληθινό διαμάντι.
(http://vimeo.com/25545569).
Κατερίνα Μπαλκούρα
 | |
| Απ τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου |
 |
| Το γλυπτό στη Βοστώνη που ο Σπύρος Λούης του δείχνει το δρόμο |
 |
| Λίγο πριν τον τερματισμό στο Μαραθώνιο της Βοστώνης |
 |
| Απ την υποδοχή του στους Στύλους του Ολυμπίου Διός |
Πέμπτη 17 Απριλίου 2014
Σάββατο 12 Απριλίου 2014
Καλογρέζα:Το πρώτο μεγάλο μπλόκο της Κατοχής και η πρώτη εκτέλεση της ΟΠΛΑ
Στην Καλογρέζα σαν περνάς
Ξέγνοιαστε εσύ διαβάτη,
Με ευλάβεια πρέπει να πατάς,
Γιατί σε τούτα τα ληθάρια
Έπεσαν για τη λευτεριά
22 παλικάρια.
Με ευλάβεια πρέπει να πατάς,
Γιατί σε τούτα τα ληθάρια
Έπεσαν για τη λευτεριά
22 παλικάρια.
Καλογρέζα. Μια ιστορική συνοικία της Αθήνας που κατάφερε να συγκεντρώσει πολλές πρωτιές στον ηρωικό αγώνα κατά του κατακτητή. Εδώ έγινε το πρώτο μεγάλο μπλόκο της Κατοχής στο οποίο για πρώτη φορά κατέβηκε όλη η δύναμη των ντόπιων συνεργατών των κατακτητών. Είναι η πρώτη φορά σε εκτελέσεις που οι οργανώσεις μένουν ακέφαλες από στελέχη. Είναι η γειτονιά που για πρώτη φορά οι δυνάμεις της Χωροφυλακής ακολούθησαν το "γράμμα" της κυβέρνησης Ράλλη και "χτύπησαν" χωρίς γερμανική εντολή. Και τέλος στην περιοχή έχουμε και την πρώτη εκτέλεση της ΟΠΛΑ. Την αρχή της "εκδίκησης" κατά των προδοτών.
Μάρτιο του 1944 αποφασίστηκε να "χτυπηθούν" οι δυο μεγάλοι πόλοι
της Αντίστασης. Η Κοκκινιά και η Καλογρέζα.
Ήξεραν καλά οι Γερμανοί και οι ντόπιοι συνεργάτες τους ότι χτυπώντας
αυτές τις δύο περιοχές θα έπληταν το εργατικό-αγωνιστικό κίνημα. Στην Κοκκινιά
έγινε η πρώτη μεγάλη μάχη που δόθηκε σε πόλη και στην Καλογρέζα το πρώτο μεγάλο
μπλόκο της Κατοχής.
Λίγες μέρες μετά την ηρωική μάχη της Κοκκινιάς αποφασίστηκε σε σύσκεψη στο
Υπουργείο Εσωτερικών η διενέργεια ερευνών και συλλήψεων στην περιοχή της
Καλογρέζας- Ν. Ιωνίας που τότε ήταν ένας δήμος. Εργατούπολη αλλά και
εκκολαπτήριο του ΕΑΜ. Ήταν Τρίτη 14
Μαρτίου 1944 και στη σύσκεψη συμμετείχαν όλες οι δυνάμεις που συνεργάζονταν με
τον κατακτητή. Ο Διευθυντής Συντονισμού Χωροφυλακής Αντισυνταγματάρχης Νικόλαος
Ταρσατόπουλος, ο Αρχηγός της Χωροφυλακής Υποστράτηγος Γκίνης, ο Διευθυντής της
Ειδικής Ασφάλειας Χωροφυλακής Υποστράτηγος Λάμπου, ο Διοικητής των Ταγμάτων
Ασφαλείας Υποστράτηγος Ντερτιλής, ο Γεν. Διευθυντής Χωροφυλακής Υποστράτηγος
Κατσιμπίρης, ο Διευθυντής Χωροφυλακής Συνταγματάρχης Γαλανός κ.α
Όλη η δύναμη της Χωροφυλακής και των Ταγμάτων Ασφαλείας καθώς και όλοι οι
διοικητές τους συμμετέχουν στο μπλόκο. Μεταφέρονται με λεωφορεία ξημερώματα
στην Καλογρέζα και περικυκλώνουν την περιοχή. Ακολουθούν σκηνές πλήρους
τρομοκρατίας του πληθυσμού, με άγριους ξυλοδαρμούς και πλιάτσικο.
Συνελήφθησαν γύρω στα 500 άτομα. 50
παραδόθηκαν στους Γερμανούς και 150 ατόμα οδηγήθηκαν στην Ειδική Ασφάλεια. 22
εκτελέστηκαν επιτόπου. Ήταν όλα μέλη και στελέχη της εργατικής ΕΠΟΝ, στελέχη
της Δεύτερης Ταξιαρχίας. Οι οργανώσεις είχαν δύναμη αλλά έμειναν ακέφαλες από
στελέχη. Η Ν. Ιωνία πλήρωσε την πρωτοπορία της στον αγώνα. Έτσι αποφασίστηκε
από το Σώμα Στρατού να σταλεί ένα σύνολο από τολμηρούς αγωνιστές στην περιοχή
για να αναζωογονήσουν το κίνημα. Κάπως έτσι έστειλαν το Βασίλη Γρατσία, το
Βύρωνα Βερνέζη, τον Περικλή Δημητριάδη, τη Φώφη Λαζάρου και άλλους τολμηρούς
αγωνιστές.
Στη Ν.Ιωνία λίγους μήνες νωρίτερα είχαμε και την πρώτη εκτέλεση της
ΟΠΛΑ. Όλα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1943 με την απεργία των
τροχιοδρομικών. Οι Γερμανοί συνέλαβαν 50 άτομα. Ακολούθησε το πρώτο μεγάλο
σαμποτάζ του ΕΛΑΣ Αθήνας στο αμαξοστάσιο της Καλλιθέας με την καταστροφή 93
βαγονιών. Οι Γερμανοί απειλούσαν να εκτελέσουν τους τροχιοδρομικούς. 2 Σεπτεμβρίου του 1943 1500 ανθρακωρύχοι μαζί
με κατοίκους πήγαν αποφασισμένοι στο αστυνομικό τμήμα Ν. Ιωνίας να
απελευθερώσουν τους τροχιοδρομικούς. Στη συμβολή της λεωφόρου Ηρακλείου με
τη Μικράς Ασίας, ο Ταγματάρχης
Χωροφυλακής Δημήτριος Αλεξόπουλος έδωσε εντολή και οι χωροφύλακες πυροβόλησαν τραυματίζοντας έξι και σκοτώνοντας τρεις
ανθρακωρύχους απ την Καλογρέζα, τον Παναγιώτη Κούτρα, τον Γεράσιμο Κεραμιδά και
τον Παναγιώτη Γεωργίου . Για πρώτη φορά χωροφύλακες χτυπούν το πλήθος
ΧΩΡΙΣ γερμανική ή ιταλική εντολή. Τηρούσαν για πρώτη φορά τις γραμμές της
κυβέρνησης Ράλλη.
Η 8η Αχτίδα της ΚΟΑ
αποφάσισε να "τιμωρήσει" αυτό το έγκλημα. Έτσι η ΟΠΛΑ επέλεξε μια
σημαδιακή ημερομηνία, την δεύτερη επέτειο ίδρυσης του ΕΑΜ στις 27 Σεπτεμβρίου και
εκτέλεσε τον ταγματάρχη Χωροφυλακής Δημήτρη Αλεξόπουλο. Είναι η πρώτη εκτέλεση
της ΟΠΛΑ στην Αθήνα και η αρχή της εκδίκησης. Η Αθήνα απ την επόμενη μέρα
γεμίζει συνθήματα του ΕΑΜ που γνωστοποιούν την πράξη αυτή και προειδοποιούν ότι
αυτό θα είναι μόνο η αρχή.
Δευτέρα 7 Απριλίου 2014
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)