Πλατεία Καλαβρύτων. Στη μέση η εκκλησία με το ρολόι να είναι εδώ και 70 χρόνια σταματημένο στις 14.34 μ.μ. Κοιτάς το λόφο. Ένας πελώριος σταυρός με μια ημερομηνία χαραγμένη. 13-12-1943. Η εικόνα γίνεται ασπρόμαυρη ξαφνικά κι εσύ γυρνάς 70 χρόνια πίσω.
Φθινόπωρο του 1943. Ένας λόχος της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών πέφτει σε ενέδρα κοντά στο χωριό Κερπινή. Οι απώλειες είναι τεράστιες, 81 οπλίτες αιχμαλωτίζονται και πολλοί εκτελούνται. Ήταν η καλύτερη αφορμή για τη διοίκηση της 117ης Μεραρχίας και το στρατηγό Καρλ Φον Λε Σουίρ προσωπικά(απογόνου αξιωματικού του Όθωνα) που ήθελε να εκκαθαρίσει την Β. Πελοπόννησο απ τους «συμμορίτες». Αυτό αποδεικνύει ότι η απόφαση για τα Καλάβρυτα ήταν καθαρά στρατιωτική άσχετα αν θεωρήθηκε ως αντίποινα για τη μάχη της Κερπινής και τη συντριπτική ήττα του λόχου.
Τα Καλάβρυτα ήταν το ορμητήριο του ΕΛΑΣ στη Β. Πελοπόννησο και η κυριότερη βάση των ανταρτών. Στόχος λοιπόν ήταν να βρεθεί μια καλή αφορμή ώστε τα Καλάβρυτα να χτυπηθούν. Έτσι με πρόφαση την εξεύρεση των αιχμαλώτων και την τιμωρία των ανταρτών ξεκίνησαν την πορεία τους προς τα Καλάβρυτα σπέρνοντας το θάνατο και την καταστροφή. Όταν έφτασαν ο Εμπερσμπέργκερ έδωσε μάλιστα και το λόγο της στρατιωτικής του τιμής ότι δε θα πείραζαν κανέναν. Και έφτασε η μαύρη εκείνη Δευτέρα. Οι καμπάνες χτυπούσαν έντονα και οι Γερμανοί αξιωματικοί διέταξαν τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στην πλατεία. Γυναικόπαιδα και 9 γέροντες τους έκλεισαν στο σχολείο ενώ τους περίππου 500 άνδρες άνω των 14 ετών, τους οδήγησαν σε φάλαγγες στη Ράχη του Καπή.
Ήταν «ιδανικό» το μέρος γιατί το έδαφος ήταν επικλινές, το σχήμα αμφιθεατρικό και κανείς δε θα μπορούσε να γλυτώσει. Παράλληλα είχε και «καταπληκτική» θέα το χωριό που καταστρεφόταν και καιγόταν. Τα πολυβόλα της εκτελεστικής διμοιρίας του 749ου Συντάγματος Κυνηγών με επικεφαλής τον Ακαμπχούμπερ είχαν ήδη στηθεί και περίμεναν το σύνθημα. Σε λίγα λεπτά ο λόφος έγινε κατακόκκινος απ το αίμα 487 ανθρώπων. Σχεδόν όλος ο ανδρικός πληθυσμός της πόλης.
Ακολούθησε η χαριστική βολή με ένα αιχμηρό εργαλείο στο κεφάλι του καθενός. Επέζησαν μόνο 13 Καλαβρυτινοί, οι μαρτυρίες των οποίων είναι πολύτιμη ιστορική πηγή. Στο σχολείο την ίδια στιγμή εκτυλίσσονταν σκηνές αλλοφροσύνης. Ήχοι από πολυβόλα, αγωνία, φόβος, θρήνος και πυκνοί καπνοί απ τη φωτιά. Όλεθρος και καταστροφή. Στο σχολείο λέγεται ότι εκτυλίχθηκε και μια άλλη σκηνή. Ένας Αυστριακός στρατιώτης που βοήθησε τα γυναικόπαιδα να διαφύγουν απ το σχολείο. Βέβαια τα ίχνη του «καλού Αυστριακού» δεν εντοπίστηκαν ποτέ ούτε επιβεβαιώθηκε το γεγονός. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τη 117η Μεραρχία εκτός της γερμανικής διοίκησης την αποτελούσαν κυρίως Αυστριακοί.
Η διαταγή του Λε Σουίρ, τρεις μέρες μετά, ήταν «να τουφεκίζονται όσοι τρέπονται σε φυγή ενόψει των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων των Γερμανών» και κατέληγε «αποδεδειγμένοι κομμουνιστές να τυφεκίζονται σε οποιονδήποτε αριθμό…». Στα Καλάβρυτα βέβαια εκτελέστηκαν όλοι οι άνδρες που δεν τράπηκαν σε φυγή και δεν ήταν αποδεδειγμένοι κομμουνιστές…
Η επιχείρηση Καλάβρυτα άφησε συνολικά πίσω της 696 νεκρούς και 24 καμμένα χωριά. Για τους Γερμανούς όμως σύμφωνα με τη στρατιωτική λογική ήταν μια παταγώδης αποτυχία. Απ το λόχο του Σομπέρ βρέθηκαν μόνο πτώματα, κανένας νεκρός δεν ήταν αντάρτης, η δράση του ΕΛΑΣ σταμάτησε μόνο προσωρινά και μεταξύ των θυμάτων ήταν και «εθνικόφρονες» κάτι που προκάλεσε την αντίδραση του κατοχικού πρωθυπουργού Ράλλη.
Τότε που οι ένοχοι βαφτίστηκαν αθώοι
Απ” τους σφαγείς των Καλαβρύτων μόνο ο Φέλμυ καταδικάστηκε στη Νυρεμβέργη στη λεγόμενη δίκη των στρατηγών της ΝΑ Ευρώπης σε 15ετή φυλάκιση. Ωστόσο αφού εξέτισε ποινή 2,5 ετών αφέθηκε ελεύθερος. Ο Λε Σουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1955 και κηδεύτηκε με στρατιωτικές τιμές. Ο Εμπερσμπέργκερ πέθανε στο Ανατολικό Μέτωπο, ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στα 67 του στην Αυστρία και ο Ντένερτ στην Αυστρία κι αυτός το 1964 αφού δεν εντοπίστηκε ποτέ για να δικαστεί. Η γυναίκα του δεν έμαθε ποτέ τι έκανε ο άντρας της στην Κατοχή.
Και πιο επίσημα πάντως δε γινόταν μνεία στη σφαγή για πολλά χρόνια. Ίσως γιατί τα Καλάβρυτα δεν εντάσσονται ανώδυνα στη γερμανική βιβλιογραφία της ιστορικής μεταμέλειας, επειδή δεν ήταν έργο των SS αλλά της Βέρμαχτ που έκαναν το παν μεταπολεμικά για να τη βγάλουν ασπροπρόσωπη.
Στη Γερμανία στις 4 Απριλίου 2000 ήταν η μόνη φορά που τα Καλάβρυτα έγιναν θέμα στα κεντρικά δελτία ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης λόγω της επίσκεψης του Γερμανού προέδρου Γιοχάνες Ράου στα Καλάβρυτα για να εκφράσει την αισχύνη και την οδύνη του. Η εικόνα της γιαγιάς που στρέφει το βλέμμα την ώρα της κατάθεσης στεφάνου αντίθετα από επισήμους, τελετές, συγγνώμες, φανφάρες και μεγάλα λόγια δηλώνει ότι στα εγκλήματα μια συγγνώμη δεν αρκεί.-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου