«Ήτανε μια φορά μάτια μου κι ένα καιρό» στα Ανώγεια της Κρήτης, στο τελευταίο χωριό του Ψηλορείτη ένα μικρό παιδί που το έλεγαν Νίκο Ξυλούρη. Τα γονίδια του ξακουστού λυράρη παππού του τον οδήγησαν στα 12 να πάρει την πρώτη του λύρα. Από κει ξεκινάει το κοπέλι με τη λύρα να γράψει τη δική του ιστορία. Μια ιστορία ποτισμένη απ” τις μνήμες και τις μυρωδιές του τόπου του, απ τα Ανώγεια που τα είδε σαν παιδί να τα καίνε οι Γερμανοί, απ τους πολιτικούς αγώνες του λαού μας, απ τα κάγκελα του Πολυτεχνείου παρέα με τους φοιτητές.
Ο Νίκος Ξυλούρης δε σπούδασε, δεν πήρε πτυχία, δεν έγραψε βιβλία, δεν έκανε ομιλίες. Μίλησε όμως στην ψυχή του κόσμου. Δεν ήταν γιατρός αλλά γιάτρεψε πολλές καρδιές. Δεν ήταν ζωγράφος αλλά ζωγράφισε με τη φωνή του τα πιο σπάνια συναισθήματα που μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος. Δεν ήταν δάσκαλος κι όμως έκανε μαθήματα ήθους, αξιοπρέπειας και ειλικρίνειας. Δεν ήταν πολιτικός αλλά τον παλμό απ” τις χιλιάδες του κόσμου που γέμισαν το Καραϊσκάκη και το γήπεδο του Παναθηναϊκού στις μεγαλειώδεις συναυλίες της μεταπολίτευσης με τα «Τραγούδια της Φωτιάς» θα τις ζήλευε ο κάθε πολιτικός.
Ο Νίκος Ξυλούρης ήταν ένας μεγάλος δημοκράτης. Η φωνή του στη διάρκεια της δικτατορίας έγινε σημαία. Τα τραγούδια του επαναστατικοί ύμνοι. Εθνικός και διαχρονικός ύμνος το «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Οι παραστάσεις στο μεγαλειώδες και ιστορικό «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» χαρακτηρίστηκαν ως οι μαζικότερες πολιτικές συγκεντρώσεις εναντίον της δικτατορίας πριν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Δεν τον πτοούν οι διώξεις.Ο μύθος του παλικαριού με την αισθαντική φωνή και την καθαρή ματιά πέρασε τα σύνορα της Ελλάδας. Έγινε σύμβολο. Η παρουσία του χάραξε την πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Ο Αρχάγγελος της Κρήτης, όπως τον είπε έτσι για πρώτη φορά η Τζένη Καρέζη σε μια λεκτική αποτύπωση της μορφής του, κατάφερε να κάνει τα ριζίτικα τραγούδια εθνικούς ύμνους του τόπου μας. «Έχω δυο πατρίδες που αγαπώ το ίδιο,έλεγε ,την Κρήτη και την Ελλάδα».
Ήταν ευλογημένος απ” τη ζωή γι αυτό και κείνη τον οδήγησε σε σπουδαίες συναντήσεις κορυφής με την ιστορία. Σεφέρης, Βάρναλης, Ρίτσος, Μαρκόπουλος, Ελύτης, Γκάτσος, Ξαρχάκος κτλ. Όλη η Εθνική Ελλάδος.
1979 και η καριέρα του φτάνει στο απόγειό της. Αρχίζει και υποφέρει με πόνους στο κεφάλι και το θώρακα. Ν. Υόρκη. Μεμόριαλ. Στο νοσοκομείο που και η Μελίνα άφησε την τελευταία της πνοή λίγα χρόνια μετά. Εκεί έγινε η διάγνωση. Καρκίνος. Η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει και ο δρόμος είχε λιγοστέψει επικίνδυνα. «Έβαλε ο θεός σημάδι…κι ο πατέρας του στον Άδη άκουσε μια ντουφεκιά». 6 Φεβρουαρίου μπαίνει στο Αντικαρκινικό του Πειραιά, πέφτει σε κώμα. «Πόσα χρόνια δίσεκτα μέσα σε μιαν ώρα;»
Ήταν χαράματα Παρασκευής 8 Φεβρουαρίου… «Κάλεσε το χάροντα σε κρυφόν αγώνα» και ο χάροντας τον νίκησε. Ο Νίκος ήταν φλόγα και οι φλόγες διαρκούν λίγο.
34 χρόνια μετά. Πως να σωπάσω μέσα μου; Τι να σου γράψω άραγε. «Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους μπορεί να ναι κι από αίμα» αλλά όλοι κάνουν πως δεν τα βλέπουν. «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί» και είναι τόσοι πολλοί και τόσο επικίνδυνοι. «Και να αδερφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά». Μάθαμε; Μπα θα σου χαλάσω την αγνή εικόνα που είχες. Δε μάθαμε. «Αύριο μπορεί να μας σκοτώσουν. Αυτό το χαμόγελο κι αυτό τον ουρανό δεν μπορούν να μας τα πάρουν». Αν μπορούσαν θα το καναν να είσαι βέβαιος. «Βόηθα καλέ μου μη φαγωθούμε μεταξύ μας». Πολύ το φοβάμαι αυτό. Εσύ τραγουδούσες για να σμίξεις τον κόσμο. «Τούτες τις μέρες όμως ο άνεμος μας κυνηγά». «Και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα; Και πως να ξαναρχίσω πάλι απ την αρχή. Ας ήξερα τουλάχιστον γιατί».
Αυτό το γιατί που όλοι είπαν 34 χρόνια πριν. Σαν σήμερα. Όταν ακούστηκαν τα θλιβερά μαντάτα. «Μια μέρα μια Παρασκευή θα πέσω να πεθάνω» θυμάσαι που το λεγες; Και ήταν Παρασκευή. Συνεπής η ιστορία στα ραντεβού της.
Η απόλυτη Κρητική λεβεντιά διδάχθηκε στους Έλληνες και θα διδάσκεται με ένα όνομα. Νίκος Ξυλούρης. Ο Αρχάγγελος της Κρήτης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου